امام علی علیه السلام

کسیکه پرهیز کاری او کم باشد ، دلش می میرد ، وکسیکه دلش بمیرد ، داخل دوزخ خواهد شد

وَ مَنْ قَلَّ وَرَعُهُ مَاتَ قَلْبُه‏ وَ مَنْ مَاتَ قَلْبُهُ دَخَلَ النَّار

نهج البلاغه

• پرهیز کاری موجب می شود ، انسان از آنچه برای او زیان دارد ، دوری کند و سلامت او حفظ گردد  ، حال این زیان مادی باشد یا معنوی ، مثلاً برای سلامت جسمی ، انسان از خوردن وآشامیدن هرچه که باعث بیماری او می گردد ، پرهیز می نماید و اگر این پرهیز نباشد ، مبتلا به درد و بیماری گردیده و زندگی برای او درد آور و رنج آور خواهد شد ، حتی ممکن است یک نا پرهیزی به ظاهر کوچک یک عمر او را دچار درد و بیماری نماید ، این موضوع در زیان های معنوی نیز جریان دارد  و می تواند پیامدهای رنج آوری تمام زندگی او را فرا گیرد .
• از سوی دیگر نا پرهیزی مادی گاه باعث مرگ جسمی شده و ناپرهیزی معنوی یعنی ابتلا به گناهان موجب مرگ دل و روح او می گردد ، پیامد های نا پرهیزی معنوی ( بی تقوایی ) گاه به این دنیا محدود نگردیده و در دنیای دیگر نیز گریبانگیر انسان را خواهد گرفت ، از این رو هر گاه گفته می شود ، هرکس تقوایش کم باشد دوزخی می گردد ، در صدد آن است که بگوید اگر از دوزخ فراری هستی ، لازم است از گناهان دوری نمایی . !

پرسش : چه رابطه ای بین کاهش تقوا و دل مردگی و دوزخی شدن وجود دارد ؟

پاسخ : گناهان که از پایین آمدن تقوا در انسان ناشی می شود ، باعث کدورت روح انسان شده ، و در نهایت روح انسان نشاط وشادابی خود را که از ایمان و عمل صالح در یافت نموده ، از دست می دهد به این معنا که دچار مرگ معنوی می شود ، کسیکه روح او مرده باشد به سوی عمل صالح نمی رود ، وگناهان او افزایش پیدا نموده و در نهایت از سعادت محروم می گردد و این موضوع زمینه دوزخی شدن انسان را فراهم می کند .